Thưa quý vị, thưa các bạn, thiên tài âm nhạc Beethoven đã nói : “ Hãy truyền đạo đức cho con cái bạn, vì đạo đức mới làm cho chúng hạnh phúc, chứ không phải vàng ròng”.
Vâng, đạo đức đích thật là gì ? Há chẳng phải là “ chân lý và tình yêu” hay sao ? Vâng, đạo đức là một phạm trù siêu nhiên, gia sản tình thần, vì vậy không cân , đong , đo đếm được. Nhưng, phải căn cứ vào sự thật, đó là chan lý, đồng thời phải dựa vào ân sủng, đó là tình yêu. Vâng, và như vậy, “ sự thật và ân sủng” phải bắt nguồn từ Thiên Chúa, vì Thiên Chúa là chân lý và tình yêu.
Theo đó, không ai có thể chối bỏ sự thật được, cũng như không ai từ chối ân sủng. nhưng, con người thường muốn đón nhận chứ ít muốn trao ban, vì thế không thể gặt điều mình không gieo. Đạo Đức cũng vậy, “gieo giống nào, thì gặt quả đó”.
Hôm nay đây, Lễ Thánh Gia, trong Năm Thánh gia đình, chắc chắn là dịp quan trọng Giáo Hội muốn nhắc nhở con cái mình chu toàn trách nhiệm gia đình, đó là sự thật, vì không ai có thể chối bỏ sự thật, và để đón nhận ân sủng từ Thiên Chúa, vâng, đó là điều đạo đức thật sự.
Và như vậy Trang Lời Chúa ( Lc 2, 22- 40) hôm nay cho chúng ta một hình ảnh về “ gia đình thánh”, đó là : “Gia cảnh Nazaret”. Gia đình thánh, mặc nhiên nơi đó phải đạo đức, như vậy, đạo đức được bắt nguồn từ đâu, há chẳng phải là gia đình?! Nhưng, gia đình chính là “ chiếc máng” thông ơn Chúa, hay là “ chiếc nôi”, khi họ biết chu toàn lề luật.
Theo đó, Tin Mừng hôm nay có thể chia làm ba phần :
– Phần thứ nhất : Đức Maria và thánh Giuse dâng hài nhi Giêsu vào đền thờ.
Mặc dù, Đức Maria “sinh con bởi quyền năng thánh Thần”, không theo nhục thể, nhưng thánh Giuse và Đức Mẹ vẫn chu toàn lể luật : Dâng con cho Chúa, “ Mọi con trai đầu lòng phải được gọi là của thánh, dành cho Chúa” ( c 23). “Khi đến ngày thanh tẩy của các ngài theo luật Môi-sê, thì Đức Maria và thánh Giuse đem Hài Nhi Giêsu lên Giêrusalem để tiến dâng cho Chúa” ( c 22).
Theo đó, việc chu toàn bổn phận đối với Thiên Chúa là việc hàng đầu để thực thi đạo đức, nên chi việc đạo đức thì co đạo đức thật và “đạo đức giả” , đạo đức giả chỉ làm bằng hình thức bên ngoài, còn đạo đức thật thì làm bằng nội tâm.
Như vậy, nền tảng đạo đức nơi Thánh Gia trước hết và trên hết là “chu toàn “ lề luật đã dạy. Nơi hai vị gia trưởng là Đức Maria và thánh Giuse.
Sự phối kết nhịp nhàng và vâng phục nơi hai tâm hồn thánh trong “sứ mạng” chứng nhân, nơi thánh Giuse chu toàn trọng trách một người Dưỡng Phụ của Đấng Cứu Thế, nơi Đức Maria chu toàn sứ vụ làm Mẹ Đấng Cứu Thế, cả hai chu toàn trọng trách cách âm thầm nơi “Con Thiên Chúa làm Người”.
Nơi Chúa Giêsu, một “Người Con gương mẫu”.
– Phần thứ hai : Sứ mạng chứng nhân của Tiên tri Si-mê-ong ( c 25 -35).
Nhân vật Si-mê –ong không nổi danh cho đến khi Đấng Cứu Thế đến, cho thấy sự đạo đức âm thầm nơi con người đáng kính nầy, Thiên Chúa thấu hiểu và Ngài ban Thần Khí hướng dẫn, giữa cụ Si- mê-ong và Chúa Giêsu không hề có sự thân quen trước. Nhưng, cụ nói tiên tri về Đấng Cứu Thế đến độ hai ông bà là Đức Mẹ và thánh Giuse ngạc nhiên, chúng ta thấy tất cả là do ngẫu nhiên.
Không những nói về Hài Nhi, tiên tri Si-mê-ong cũng nói về Đức Maria, “… còn bà , một lưỡi gươm sắc sẽ đâm thâu lòng bà, ngõ hầu những tư tưởng thâm sâu của nhiều người phải lộ ra” ( c 35)
Chứng nhân thứ hai , nữ ngôn sứ An-na.
Cũng như cụ Si-mê-ong, bà đã cao niên, sống với chồng được bảy năm , rồi ở góa đến nay đã hơn tám mươi tư tuổi, không rời đền thờ, đêm ngày cầu nguyện. Bà cũng tiến đến và nói tiên tri về Hài Nhi cho hết những ai đang mong chờ ngày Thiên Chúa cứu độ.
Theo đó, việc Dâng Chúa Giêsu vào đền thờ cho Thiên Chúa, đồng thời gặp gỡ chứng nhân lịch sử, cho thấy sự hữu hình và vô hình gặp nhau, sự huyền nhiệm linh thánh cao siêu và sự đạo đức thấp hèn nơi thụ tạo được giao hòa, được hòa quyện để chu toàn Thiên Ý từ Trời cao.
– Phần thứ ba : Sự trưởng thành Nhân tính cũng như Thiên tính nơi Đấng Cứu Thế làm Người. ( c 39 40)
Chúa Giêsu càng thêm tuổi càng khôn ngoan và tràn đầy ân sủng từ Thiên Chúa cùng với sự vâng phục hai Đấng tai Nazaret , miền Galile.
Chúng ta thấy, Thánh Gia là như vậy, trước tiên tuân giữ Luật Chúa, chu toàn bổn phận trong thư thái và bình an, biết kiên vững và cậy trông theo thứ bậc. Dù là Con Thiên Chúa, nhưng sự vâng lời và khiêm tốn nơi Chúa Giêsu là gương mẫu thánh thiện cho nhân thế.
Vừa qua, bao Công giáo mạng có đăng một bài về bà cố của một Đức cha phụ tá giáo phận Xuân Lộc. Bà cố góa chồng ở tuổi khá trẻ , 22 tuổi, chỉ sống trong bậc gia đình vỏn vẹn 5 năm, ông cố đột ngột qua đời, để lại hai người con trai. Một mình, thân gái góa bụa, quá trẻ, theo đoàn người di cư vào Nam, khi đó, người con út chỉ có vài tháng, sau này là Giám mục phụ tá một giáo phận lớn. Theo thời gian, cả một đời người sự phấn đấu của một người mẹ trẻ , rồi trung niên , rồi lão thành. Một tay nuôi hai người con trai nên người, phải chăng, người mẹ nầy noi gương Đức Mẹ, âm thầm, đạo đức, nhẫn nhịn, có một chi tiết rất hay, là bà cố biết cộng tác vào công cuộc truyền giáo, một sự đạo đức âm thầm, nhưng kiên trì một thời gian khá dài, hơn sáu mươi năm. Con liên tưởng đến sự âm thầm của nữ ngôn sứ An-na hôm nay trong Trang Tin Mừng.
Một sự hy sinh, cộng tác âm thầm của một người mẹ góa đạo đức đã được Thiên Chúa chúc phúc cho tuổi già xấp xỉ chin mươi một cuộc sống thật đẹp. Qủa thật không sai “ Gieo nhân nào, gặt quả ấy”. Kết quả nơi bà cố đón nhận được hôm nay, phải chăng là một nền đạo đức từ gia đình, từ chiếc nôi của gia đình bà cố từ bé, và trên hết có lẽ chắc chắn đức cha cũng đồng tình với con là , Trang Lời Chúa ( Lc 2, 22 -40) hôm nay, bà cố đã lĩnh hội và âm thầm ghi nhớ trong tâm hồn trong suốt thời gian hơn tám mươi năm, từ ngày còn bé đến nay.
Như vậy, Lời Chúa chính là Hạt giống quả thật không sai, được gieo vào mảnh đất tốt của tâm hồn, thì nó nảy sinh bống trái, có hạt được một trăm, hạt sáu mươi, hạt ba mươi. Theo đó, bà cố đã nhận được “ bông hạt một trăm”, thật tuyệt vời. Cùng với Đức Mẹ, bà cố đã dâng con mình cho Chúa, một hy sinh vừa cả tình thần, vừa bằng tình máu mủ, ruột thịt, lại hiếm hoi, góa bụa., nhưng, Thiên Chúa không chịu thua sự quảng đại của bà cố, đã ban cho bà bảy người cháu nội và một người con dâu gia đình của người con cả, trong đó có một người cháu nội gái, hiện nay là nữ tu dòng Sa-le-gieng Don-bos-co, chưa kể chắt chit, thật là một đại gia đình. Tạ ơn Chúa cùng bà cố, thật là vui với người vui.
Lạy Chúa Giêsu, cùng với sự khiêm nhượng, hạ mình, Chúa đã từ Trời xuống thế, nơi hang đá Bê-lem , và sống ba mươi năm đời ẩn dật để chu toàn Thánh Ý Chúa Cha nơi thành Nazaret trong gia đình nhỏ bé có hai Đấng thánh là Đức Maria và thánh Giuse. Trong môi trường làm Người, Chúa đã “trưởng thành” trong ân sủng của Thiên Chúa Cha và sự bảo dưỡng của hai Đấng. Xin cho mọi thành phần dân Chúa biết trưởng thành trong đức tin noi gương Thánh Gia là nơi “nương náu “đích thật./. Amen
P.Trần Đình Phan Tiến
