TẠI SAO LẠI NHẢY MỪNG?
Lm Gioan Nguyễn Văn Ty SDB
Ai cũng biết lễ Giáng Sinh là lễ của vui tươi, của rạng rỡ: đó chính là lễ hội của các ngày lễ hội; nói theo cách người Việt thì là Tết của các ngày tết. Chẳng thế mà ngay cả trong một xã hội vô thần không thiết gì tới việc Thiên Chúa giáng trần, người ta vẫn cứ trang hoàng mua sắm và ăn mừng. Chắc chắn là tôi và bạn cũng sẽ hòa mình vào niềm vui chung đó, vì điều này cũng tự nhiên thôi. Tuy nhiên với tư cách là Ki-tô hữu, chúng ta thuộc số ít những người biết rõ nguồn gốc của niềm vui này. Nó có xuất sứ từ một Hài Nhi, một con người cụ thể, và khi Hài Nhi – Con Người đó xuất hiện thì đã đem lại niềm vui cho toàn thể nhân loại, làm cho mọi người đều nhảy mừng. Nhưng ‘biết’ thế thôi thì chưa đủ. Có thật Ki-tô hữu chúng ta, sau khi đã biết và tin vào rằng Hài Nhi đã đến viếng thăm mình, sẽ thực sự nhảy mừng như Gio-an ngay từ trong dạ mẹ hay không? “Bà Ê-li-sa-bét vừa nghe tiếng bà Maria chào, thì đứa con trong bụng nhảy mừng lên”.
Bên Mông Cổ dân chúng theo một thứ tôn giáo tự nhiên của nhóm người du mục Trung Á gọi là đạo Sha-man. Trong tôn giáo đó, tương tự như Cựu Ước, thầy Sha-man đóng vai ngôn sứ sẽ chỉ cho dân biết các nơi thần thánh ngự trị, và sẽ dạy cho dân biết cách làm cho các ngài không nổi cơn thịnh nộ ra tay vật chết hay làm hại được mình. Tới gần các ngài, hoặc nơi các ngài ngự trị, thường là một tảng đá hay một gốc cây nào đó, mọi người đều phải kính cẩn đi quanh ba vòng. Như nhiều tôn giáo cổ xưa, Sha-man quả thực là một tôn giáo của sợ hãi. Chính vì thế mà khi dạy giáo lý cho các sinh viên Mông Cổ, tôi đã cố gắng trình bày đạo Công giáo như một tôn giáo của tình thương, tôn giáo đem lại vui mừng và hy vọng. Tưởng là làm một công việc dễ dàng, nhưng càng dạy, tôi càng nghiệm thấy vẫn còn phảng phất đâu đó, ngay trong ‘Tin Mừng’ mà tôi đang rao giảng, một nỗi sợ hãi bàng bạc (đôi khi được biện minh bằng từ ‘kính sợ Thiên Chúa?). Lúc đó tôi mới nhận ra yếu tính thực sự của Tin Mừng phải là vui mừng trọn vẹn. Tin Mừng không đội trời chung với sợ hãi dưới bất cứ hình thức nào. Bao lâu còn vương vấn sợ hãi, dầu là nhỏ nhất, bấy lâu vẫn chưa thực sự hiện diện một Tin Mừng chân chính. Từ cửa miệng Đức Giê-su, không biết bao nhiêu lần, đã liên tục vang lên điệp khúc: “Đừng sợ!” để chấn an các môn đệ là gì?
Nhưng làm sao mà không sợ cho được? Nếu đã phạm tội thì phải sợ hình phạt hỏa ngục chứ… Không sợ hãi thì sẽ phạm tội bừa phứa mất thôi! Sợ hãi dựa trên thưởng phạt được coi là yếu tính của mọi tôn giáo, nền tảng của mọi nền luân lý và đạo đức xã hội. Nhân quả là một định luật căn bản tuyệt đối của trời đất và con người. Đã có nhân thì phải có quả, có thưởng thì phải có phạt, như vậy mới thật công bằng, mới giúp làm lành lánh dữ chứ!
Hài Nhi mà bà Maria mang trong dạ chắc phải có một khả năng gì đặc biệt lắm: khả năng làm cho mọi người đều có thể nhảy mừng, chấm dứt vĩnh viễn mọi mối sợ hãi. Phải chăng đó là khả năng đạp đổ định luật nhân quả cho tới lúc đó vẫn thống trị thế giới cách tuyệt đối? Sau này khi lên đường rao giảng ‘học thuyết’ của mình, Giêsu sẽ đặt cho khả năng đó cái tên là ‘Tin Mừng – Tin Mừng cứu độ’. Tin Mừng này hệ tại ở việc tin và đón nhận vô điều kiện tình thương tha thứ của Thiên Chúa. Chính lòng thương xót và từ ái Chúa, được thể hiện nơi thập giá đức Ki-tô Giê-su, sẽ trở thành định luật mới, đối kháng với luật nhân quả ngàn đời.“Ai tin vào Người Con ấy thì không bị kết án… và không bị luận phạt…”(Ga 3,18). Kể từ khi xuất hiện Hài Nhi, nhân loại sẽ được chia thành hai phe, không phải là tốt và xấu, nhưng là một bên những người tiếp tục sống dưới luật nhân quả, chấp nhận thưởng phạt như một định luật bất di bất dịch, kèm theo mối sợ hãi thúc đẩy họ làm lành lánh dữ, bên kia là những ai tin và chấp nhận lòng từ nhân và tha thứ nhiệm mầu của Thiên Chúa mà Hài Nhi Giê-su đã khai mở. Phe thứ hai này sẽ sống không như đầy tớ trong sợ hãi, nhưng trong tinh thần nghĩa tử của con cái, tuy vẫn biết bản thân mình còn vương đầy bất toàn và tội lỗi (xem Gl 4,7). Gioan lả một trong các nhân vật đầu tiên được ghi danh vào nhóm thứ hai này, và vì thế đã nhẩy mừng ngay từ lúc khởi đầu kiếp sống làm người của mình. Ngày lãnh nhận bí tích Rửa tội, mỗi Ki-tô hữu chúng ta trong lòng Hội Thánh mừng vui, cũng đã ghi tên mình vào nhóm hai này để vui mừng đón nhận tình yêu tha thứ, là thứ Tin Mừng không vương chút sợ hãi. Dưới góc cạnh này, Truyền giáo – ‘Tân Phúc Âm hóa’ sẽ được hiểu như một cuộc chinh phục phe nhân loại còn nằm trong sợ hãi của luật nhân quả, để đưa vào niềm ‘vui mừng và hy vọng’ của Tin Mừng Đức Kitô Giêsu.
Lạy Mẹ Maria hớn hở mừng vui, xin hãy mang Hài Nhi đến viếng thăm con và làm cho con cũng được nhảy mừng. Xin cất khỏi lòng con mọi nỗi sợ hãi, như Mẹ đã từng cất tiếng ca ngợi Thiên Chúa ‘Magnificat’:“tôi hớn hở vui mừng vì Thiên Chúa, đấng cứu độ tôi; phận nữ tỳ hèn mọn Người đoái thương nhìn tới…; đời nọ tới đời kia Chúa hằng thương xót…” Và trong tâm tình đó con sẽ lên đường rao giảng Tin Mừng, là loan truyền cho mọi người niềm vui bất tận vì biết rằng mình đã được Thiên Chúa yêu thương cứu độ. Amen.
Lm Gioan Nguyễn Văn Ty SDB
>> Mục Lục
