Sống
trước chúng ta những 16 thế kỷ, nhưng gương kiên nhẫn
của bà đáng muôn đời soi chung. Tên bà là Monica, một vị
thánh của Giáo Hội Công Giáo, được mừng kính hằng năm vào
ngày 27 tháng 8.
Monica
sinh năm 332 tại Tagaste, miền Bắc Phi Châu. Vui sống dưới
sự chăm sóc của đôi cha mẹ Công Giáo đạo đức, Monica
sớm trở thành cô gái ngoan hiền, sốt sắng, yêu cầu
nguyện và hãm mình.
Năm
22 tuổi, Monica vâng lời cha mẹ kết hôn với Patricius, một
người ngoại đạo dòng dõi quý phái, nhưng tính tình lại
ngang tàng độc ác. Tuổi chàng gấp đôi nàng! Với tính
hiền lành và kiên nhẫn, Monica đã biến cuộc hôn nhân
"khập khễnh" thành êm đềm. Ít năm sau, người ta
hỏi nàng làm cách nào có thể "sống chung hòa bình"
với một người chồng cộc cằn như thế. Nửa đùa nửa
thật, Monica trả lời:
-Tất
cả bí quyết là hãy coi sự ràng buộc hôn nhân như một thân
phận nô lệ, và khi ông chủ nổi nóng thì đừng có cãi
lại!
Thực
sự, nàng không bao giờ cãi lý với chồng, nhưng luôn vâng
lời chàng cách dễ thương.
Monica
sinh được ba người con: Hai cậu trai Tên Augustinô và
Navigius, một cô con gái tên Perpetua. Dù làm dâu trong một gia
đình ngoại đạo, nhưng Monica đã chu toàn sứ mệnh làm mẹ,
biết giáo huấn con cái sống đời mến Chúa yêu người. Nàng
tha thiết yêu các con, đặc biệt thương Augustinô. Nhưng oái
oăm thay, càng lớn, Augustinô càng tỏ lộ nhiều tính hư tật
xấu. Cậy vào trí khôn thông minh, Augustinô đâm ra lười
biếng. Ðược học tiếng La Tinh và Hy Lạp, Augustinô bắt đầu
đọc các tác phẩm vô luân viết bằng hai thứ tiếng đó.
Cuộc đời Augustinô ngày càng xuống dốc với những lần
gian dối, lường gạt cha mẹ, ăn trộm ăn cắp, rồi tiến
dần đến say mê lạc thú, ham mê danh vọng. Nhất là từ khi
được gửi học ở tỉnh khác, ảnh hưởng ngoại giáo càng
đè nặng trên Augustinô, đến nỗi Augustinô đã theo bè rối
Manikê chống lại Ðức Tin Công Giáo. Còn gì xé nát con tim
Monica hơn khi bà thấy đứa con cưng của mình ngày càng tiến
sâu trên đường tội lỗi! Nước mắt thương đau đã chảy
quá nhiều! Nhưng đầy niềm cậy trông nơi Tình Thương Thiên
Chúa, Monica gia tăng việc lành và hy sinh hãm mình để cầu
nguyện cho chồng cho con.
Hai
mươi năm cầu nguyện, nhịn nhục và làm gương sáng cho
chồng nay đã đơm hoa kết trái. Patricius khuất phục ơn Chúa,
xin học đạo và lãnh nhận Thánh Tẩy. Sau khi xây lại cuộc
đời, Patricius sống bình an với Chúa, để rồi một năm sau
đó ông chết lành thánh. Monica ngàn lần tạ ơn Thiên Chúa
về đặc ân đó.
Lúc
này, Augustinô đang theo học tại Carthage (Bắc Phi) và rất
nhiệt thành với bè rối Manikê. Nước mắt bà mẹ đáng thương
Monica càng chảy nhiều hơn để níu kéo tình thương Chúa hoán
cải tấm lòng chai đá Augustinô. Một hôm, qua giấc chiêm bao,
một thiên thần nói với bà:
-Con
bà sẽ trở lại!
Ðây
là niềm an ủi cho bà. Bà liền cậy nhờ nhiều vị Giám
Mục và những người khôn ngoan thuyết phục Augustinô theo
lẽ phải. Họ thường nói với bà:
-Với
trí khôn thông minh, chính Augustinô sẽ tự khám phá sự sai
lầm của mình.
Nhưng
Monica vẫn nài nỉ một vị Giám Mục giúp đỡ, ngài trả
lời:
-Ðứa
con của quá nhiều nước mắt không thể hư đi được!
Khi
Augustinô được 29 tuổi, chàng nói với mẹ là sẽ sang Rôma
dậy học. Monica tự nghĩ: làm cách nào để giúp đỡ Augustinô
khi xa nhà như vậy? Tốt hơn là hắn đừng đi, hay ít ra mình
cùng đi với hắn! Nhưng Augustinô không thích như vậy, chàng
đã lập mưu đánh lừa mẹ, để rồi một mình xuống tầu vượt
biển trước ánh nhìn quặn đau của mẹ.
Tại
Rôma, Augustinô nghe nói thánh Ambrôsiô, Giám Mục thành Milăng
giảng rất hay, chàng lần mò đến Milăng để xem thực hư ra
sao. Từ những bài giảng của Ðức Cha Ambrôsiô, chàng dần dà
khám phá những chân lý Ðức Tin Công Giáo mà chưa một lần
chàng được nghe. Chàng bắt đầu đặt lại vấn đề giáo
thuyết bè Manikê, rồi quyết định xa lìa bè rối dần dần.
Trong
khi đó, bà mẹ kiên nhẫn và đáng thương của Augustinô
liều nguy hiểm, vượt biển tới Milăng đoàn tụ cùng con.
Thấy ảnh hưởng tốt của Ðức Cha Ambrôsiô trên con mình,
Monica rất vui mừng và hy vọng sẽ thấy Augustinô trở lại
với Chúa trước khi bà nhắm mắt giã từ cõi thế. Bà tăng
gấp đôi lời cầu.
Ðược
Ðức Cha Ambrôsiô giúp đỡ, Augustinô dần dà thấu hiểu Giáo
Lý Công Giáo. Cuối cùng, trí khôn chàng đã khuất phục chân
lý, nhưng ý chí vẫn bị trói buộc. Vì trở thành một Kitô
hữu nghĩa là phải giữ các giới răn và phải từ bỏ chính
mình. Chàng cảm thấy quá sức! Augustinô do dự, phân vân. . .
Chàng không muốn bỏ mất Thiên Chúa, Ðấng chàng tìm kiếm
bao năm, nhưng xác thịt lại quá nặng nề!. . . Giữa cơn đè
nén khổ đau, chàng bật lên tiếng khóc van nài Thiên Chúa đừng
bỏ rơi chàng! Lập tức, Augustinô nghe tiếng trẻ thơ vô hình
nói với chàng:
-Hãy
cầm lấy mà đọc!
Gần
đó có một cuốn Thư Thánh Phaolô Tông Ðồ, chàng vội cầm
lấy và đọc. . . Từng đợt sóng bình an tràn ngập tâm hồn
Augustinô. Chàng được sức mạnh nhất quyết giã từ tội
lỗi. Thiên Chúa đã hoàn toàn chiếm đoạt tâm hồn chàng. Nước
mắt Monica đã không chẩy ra vô ích.
Lễ
Chúa Phục Sinh năm 387, Augustinô cùng một số bạn hữu cúi
đầu trước giếng rửa tội lãnh nhận Thánh Tẩy. Linh hồn
Monica ngập lụt vui mừng! Sau đó ba mẹ con chuẩn bị đáp
tầu về Phi Châu. Tại hải cảng Ostia nước Ý, Monica nói
với con:
-Giờ
đây mẹ không ước mong sự gì nơi trần gian này nữa?? Mọi
nguyện vọng của mẹ đã được hoàn thành.
Năm
ngày sau, Monica ngã bệnh, bà nói với Augustinô và Navigus:
-Các con hãy chôn mẹ tai đây!
Nhưng
Navigus không bằng lòng:
-Không
được mẹ ơi! Chúng con không thể chôn xác mẹ nơi đất khách
quê người!
Thực
sự, sinh thời Monica thầm mong được an nghỉ bên cạnh
Patricius, chồng bà. Dẫu vậy, bà cũng nhìn Navigus cách trìu
mến rồi nói:
-Hãy
chôn vùi thân xác mẹ bất cứ nơi đâu. Ðừng bận tâm về
nó! Mẹ chỉ xin các con một điều là nhớ cầu cho mẹ mỗi
khi các con dâng Thánh Lễ.
Chín
ngày sau đó Monica tắt thở và được chôn cất tại Ostia.
Ðám
tang mẹ, Augustinô không khóc, vì mẹ chàng đã chết rất thánh
thiện. Nhưng khi âm thầm hồi tưởng lại tình yêu hải hà
của mẹ đối với chàng và các em, chàng bật khóc nức nở
cho người mẹ yêu quí đã khóc quá nhiều vì chàng! Chàng
viết trong cuốn Tự Thú:
-Lậy
Chúa, sở dĩ con được làm con Chúa, là vì Ngài đã ban cho
con một người mẹ như thế đó!.